"Non Bai Tho" or "Poetical Leaf"
Take a peasant's common conical hat, add a touch of this and a little of that, and you will have the idea, but not quite an authentic Nón Bài ThÖ or "Poetical Leaf" from Central Vietnam. Just a few simple arrangements added to the conical form are enough to give the Vietnamese leaf-covered hat unique features found nowhere else among Asia's various types of conical hats.
Tay Son Movement
A Brief History of the Tay Son Movement (1771-1802)
by George Dutton (1998) (gdutton
This essay is designed as a cursory introduction to the Tay Son movement and
its main phases. The focus on this essay is on broad military and political
lesson 3 english consonats
Glossary:
|
lesson 4 english vowel
|
an afternoon on the beach
(DONN BYRNE)
(1874-1963)
(1874-1963)
CHARACTERS
Mr. Brown
Mrs. Brown
John
Mary
Granny
Before readingMrs. Brown
John
Mary
Granny
Activity 1:
Yes
|
Perhaps
|
No
| |
a. The whole family would have a wonderful time on the beach.
| |||
b. John and Mary would explore a cave by the sea.
| |||
c. Granny would be tired.
| |||
d. The family would leave the beach earlier because it rained.
|
Answers:
Activity 2
a. Look, there’s her book. In the sea.
| |
b. Why are you children laughing? This is serious, you know. We’ve lost your grandmother!
| |
c. The sea’s come in and covered that part of the beach.
| |
d. The children run off. Mr. and Mrs. Brown follow them quickly.
| |
e. Why not? I’m not a child, you know. Now, what about some tea?
|
Unit 3: TERTIUM COMPARATIONIS & PROCEDURES OF CA
Unit 3:
TERTIUM COMPARATIONIS & PROCEDURES OF CA
I. Comparability criterion and tertium comparationis (TC)
Tertium comparationis:
- a common platform of reference enabling the process of contrastive analysis
- “third term of a comparison”
- remains invariant in translation or in CA which forms the basis for the comparison
II. Equivalence
A contrastive relation referring to the relative sameness in meaning
E.g. Objects can be compared via different features -> similar in some respects but different in others
– A square & a rectangle:
• Same number of angles;
• Different side lengths
– Box A & Box B: Volume (A > B); Weight (B < A) Joseph Vendryes: - under the variety, languages share common attributes -> Foundation for general linguistics
James (1980):
- Translation equivalence is the best TC for CA
- Translation equivalence = semantic equivalence + pragmatic equivalence (contextual equivalence)
- Formal equivalence is incomplete for CA
TC at different levels of linguistics:
• Phonetics & phonology:
TC: The issues of Position/Manner articulation; Suprasegmental units; distinctive features can be discussed in both English and Vietnamese
E.g. /p/ & /b/ in English vs. Vietnamese in terms of the aspects mentioned above.
• Lexis:
TC: The issues of mental images in the surrounding world can be discussed in both English and Vietnamese
E.g. words naming colours in English vs. Vietnamese
• Grammar:
TC: Both English and Vietnamese have corresponding structures & meaning in some aspects
E.g. Existential sentence in English vs. Vietnamese
• Pragmatics:
TC: Both English and Vietnamese share some corresponding language functions
E.g. act of greeting in English vs. Vietnamese
III. Types of TC
2-texts [+/-trans]: data collected as corpus for CA
- 2-texts [+trans]: texts that are translatable
- 2-texts [-trans]: texts that are untranslatable
1) Statistical equivalence (for quantitative Contrastive Studies (CSs)):
- Translational version of structures in L1 & L2 with a highest frequency
- Semantic/pragmatic equivalent with almost the same frequency
2) Translational equivalence:
- 2-texts [+trans]: data for qualitative
- 2-texts [-trans]: data for qualitative CS (Contrastive Studies)
3) System equivalence (for CS of systems):
- Equivalent established on paradigmatic + syntagmatic axis
- Examine members of system + their collocation
4) Semanto-syntactic equivalence (for CS of construction):
- On the similar basis of deep structure as semantic structure, as input for the grammatical derivation
5) Rule equivalence (for CS of rules):
- Based on comparison of constructions on which these rules operate
- Interpreted in the view of Transformation-Generative Grammar: Phrase Structure Rules, Transformational Rules, e.g. input & output of Wh-question vs. Vietnamese equivalents
6) Equivalents in objects:
- Objects or entities outside language expressed by vocabulary in L1 & L2, e.g. foods, festivals in English culture vs. Vietnamese
7) Pragmatic equivalents (for CS of pragmatics, stylistics or socio-linguistics):
- Relations between texts of two different languages which illicit from the language user the maximally similar cognitive effects:
+ Functions of a unit, construction, structure
+ How these linguistic devices behave in speech acts in each speech community
- Formal equivalences are the least important
- Comparative devices of languages: significant only if they have a function that is comparable to each other
IV. Procedures of CA
4 Steps in Contrasting Two Language Systems
Description Juxtaposition Comparison Prediction
1. Description:
• Selection & preliminary characterization of items under comparison
• Conducted within the same framework of language- independent theoretical model
• 2 approach for description of CA: bilateral/unilateral CA
+ Bilateral CA:
Describe L1 and L2 data independently
Use etalon language form which is model-neutral
Unfavorable points of bilateral CA:
- No need for the description of L1 & L2 to be equally exhaustive
- Too much work is done for comparison
- impossible without the balance in means or ways of expressing categories of the linguistic units in L1 and L2
E.g. Intonation: [+] in English but [-] in Vietnamese
- A descriptive imbalance, in favour of the L2
- More concerned with what the learner does with the L2
The unilateral CA can be done with 2 phases:
- The first phase:
Establish the subsystem for CA in Language 1
E.g. possessive category in Vietnamese “tình yêu của Lan”
- The second phase:
List out the language means in Language 2
E.g.
Vietnamese English
tình yêu của Lan The love of Lan
Lan’s love
2. Juxtaposition:
- decides what is to be compared with what, like with like
- identification of cross/inter-linguistic/cultural equivalent
- bilingual competence, enables one to make decisions about the equivalence of element X & element Y in L1 & L2 respectively X &Y: comparable
E.g.
Language for CA Vietnamese English
Sentences to be juxtaposed Vì thế mà bát cháo hành của thị Nở làm hắn suy nghĩ nhiều. This onion soup offered by Thi No made him think much.
- formal considerations alone do not suffice in establishing comparability or TC
E.g.
Language for CA Vietnamese English
Sentences to be juxtaposed Tôi thích thịt nguội. I like the meat cold.
3. Comparison:
- compare ‘types’ rather than ‘tokens’, i.e. not strings of sounds/graphic substance but their structures
E.g.
Pronoun + 1st Person + Sing – Auxiliary – Past, Participle
I have arrived.
Pronoun + 1st Person + Sing – Prefix+ Verb+ Perfective + Past + Feminine
Ya prishla
CA compares abstract elements rather than their concrete realizations
Three basic areas of comparisons:
CA of various equivalent systems across languages CA of equivalent constructions CA of equivalent rules
(pronouns, articles, verbs, and in phonology consonants, vowels); subsystems (nasals, laterals) (interrogative, negative, nominal phrase…); in phonology (sound clusters, syllables, diphthongs, & distributions of sounds (subject raising, adjective placement, interrogative inversion, passivization), in phonology (assimilation, dissimilation, metathesis
Possible situations in each area of comparison:
(1) XLi = XLj
when item X in Li may be identical in some respects with an equivalent item in Lj.
• Similarities of the two phenomena compared more important
(2) XLi ≠ XLj
when item X in Li may be different in some respects with an equivalent item in Lj.
• Differences are said to be more important
(3) XLi + - ØLj
when item X may be present in Li but absent in Lj.
Xli has no equivalent in Ylj, e.g. Tone in Vietnamese
4. Prediction:
From assumptions of differences of L1 & L2, hypotheses/predictions are made about learner’s transfer of habit of mother tongue into the use of target language:
• Interference is created in certain deviant structures
• CA power: prediction of errors
- from influence of mother tongue
- the effects of target-language asymmetries;
- transfer of training;
- strategies of L2 learning; and
- communication strategies
Pedagogical relevance of predictive capacity: to predict a scale of incremental difficulty
Three possible interlingual rule relationships based on positive and negative transfer potential:
• L1 has a rule and L2 an equivalent one.
• L1 has a rule but L2 has no equivalent.
• L2 has a rule but L1 has no equivalent.
Three types of choice in the Hierarchy of Difficulty:
The contrastivists identify the types of choices that either language makes available, and relating these choices
Hierarchy of Difficulty:
1. Optional choice:
Possible selection among phonemes, e.g. English can have /p/ or /b/ word initially
2. Obligatory choice:
The selection of conditioned allophones and the limitations in distribution of phonemes:
- English word initial /p/ must be aspirated, e.g. pin [p wn] pin
- distribution of /n/ or /ŋ/, e.g. /ŋ/ is restricted to the final position of the syllable in English, as compared with both initial and final position in Vietnamese, e.g. /swŋ/ sing (English); /ŋY:/ nga, /ŋY:ŋ/ ngang (Vietnamese)
3. Zero choice:
Existence of a certain sound in one language that has no counterpart in another language, e.g. Vietnamese has no counterpart for /{/ in English.
Words & Expressions
1. Comparability criterion (n) Tiêu chí đối sánh
Điểm xuất phát trong quá trình phân tích đối chiếu bao gồm cả việc xác lập những yếu tố có thể so sánh được trong các ngôn ngữ, vd: để có thể so sánh phụ âm /p/ của tiếng Việt với phụ âm /p/ của tiếng Anh, cần phải xác lập tiêu chí so sánh trên bình diện cấu tạo âm (place of articulation); cách thức phát âm/ thoát hơi (manner of articulation) và thanh tính (voicing)
2. Contrast (n) Đối lập/tương phản
Một quan hệ chỉ mức độ giống nhau tương đối thấp giữa các đơn vị ngữ pháp được phân tích của 2 ngôn ngữ. Mức độ này được quan sát theo các quan hệ hội nhập (convergence) và phân ly (divergence)
3. Difference (n) Dị biệt
Một quan hệ chỉ tình huống không có một phạm trù tương ứng ở ngôn ngữ B đối với phạm trù được tìm thấy ở ngôn ngữ A. Quan hệ này được gọi là quan hệ zero,
vd:
Language for CA Vietnamese English
Tone + Ø
4. Equivalence (n) Quan hệ tương đương
Một quan hệ đối chiếu chỉ sự giống nhau tương đối về ngữ nghĩa
5. Similarity (n) Tương đồng
Một quan hệ chỉ một mức độ giống nhau tương đối cao giữa các đơn vị ngữ pháp được phân tích của 2 ngôn ngữ.
6. Tertium comparationis (n) Cơ sở so sánh
Một nền tảng chung của sự qui chiếu cho phép phân tích đối chiếu. Theo nghĩa đen, đây là “yếu tố thứ 3 của một sự so sánh”, và yếu tố này không thay đổi trong khi dịch hay trong phân tích đối chiếu, làm cơ sở cho sự so sánh.
Theo Wikipedia, đây là thuộc tính/phẩm chất của 2 sự vật được so sánh có điểm chung. Đây là điểm so sánh gợi ý cho tác giả của sự so sánh khi so sánh một người hay vật với một người hay một vật khác. Hai sự vật được so sánh không nhất thiết phải đồng nhất/giống y nhau. Tuy nhiên hai sự vật này phải có it nhất một thuộc tính hay phẩm chất chung. Phẩm chất chung này được gọi là cơ sở so sánh hay thuộc tính được so sánh (tertium comparationis)
Theo phép ẩn dụ, tertium comparationis là cơ sở hay điểm chung cho phép so sánh, vd:
• Necessity is the mother of invention. (English proverb)
• Tính cần thiết là mẹ của phát minh.
• Đối tượng so sánh: quan hệ giữa mẹ và con, quan hệ giữa tính cần thiết và phát minh
• Cơ sở so sánh (Tertium comparationis): nguồn, nơi một sự vật nào đó phái sinh
• Woman is the nigger of the world. (John Lennon)
• Phụ nữ là người da màu của thế giới.
• Đối tượng so sánh: sự đối xử của văn hóa Mỹ với người da đen, sự đối xử của văn hóa toàn cầu đối với phụ nữ
• Cơ sở so sánh (Tertium comparationis): sự đối xử phi nhân, sự áp bức
7. Textual equivalence (n) Tương đương văn bản
Quan hệ tồn tại giữa một yếu tố của văn bản gốc và một yếu tố tương ứng ở bản dịch, được chấp nhận bởi một người có khả năng song ngữ
8. Translation equivalent (n) Tương đương đối dịch
Diễn đạt ở ngôn ngữ đích (Target languge) dùng để dịch một diễn đạt ở ngôn ngữ nguồn (Source language) trong một số ngữ cảnh nhất định. Thuật ngữ này còn chỉ mức độ mà các đơn vị ngôn ngữ (vd: từ, cấu trúc cú pháp) có thể được dịch sang một ngôn ngữ khác mà không thất thoát ý nghĩa. Hai đơn vị ngôn ngữ có cùng ngữ nghĩa trong 2 ngôn ngữ được cho là các đối dịch hay tương đương đối dịch.
9. Corpus (n) (số nhiều: corpora) Khối ngữ liệu
Khối ngữ liệu (được thu thập để nghiên cứu phân tích, cụ thể là phân tích đối chiếu)
10. 2-texts [+/-trans] khối ngữ liệu cấu thành từ 2 văn bản (có thể/không thể dịch)
Khối ngữ liệu được xây dựng từ 2 văn bản dùng để phân tích đối chiếu, có thể dịch hoặc không thể dịch
11. Quantitative Contrastive Studies (CSs) Các nghiên cứu đối chiếu định lượng
Theo nghĩa hẹp, là bất kỳ nghiên cứu có sử dụng qui trình thao tác thu thập dữ liệu dưới dạng số. Rộng hơn, thuật ngữ này còn chỉ phương pháp với mục đích giải thích quan hệ nhân quả của hiện tượng được quan sát qua việc xác định các biến số dược sử dụng làm cơ sở cho việc điều tra thực nghiệm
12. Qualitative Contrastive Studies (CS) Các nghiên cứu đối chiếu định tính
Theo nghĩa hẹp, là bất kỳ nghiên cứu có sử dụng qui trình thao tác thu thập dữ liệu không phải dưới dạng số, như trong các nghiên cứu phỏng vấn, quan sát diễn tiến phát triển của cùng một đối tượng, tham gia quan sát
13. paradigm (n) paradigmatic (adj) hệ hình
Một danh sách/tập hợp hay biểu thức chỉ các dạng của một từ trong một hệ thống ngữ pháp. Ví dụ, trong tiếng Anh:
singular
boy
boy’s
(of the boy)
plural
- boys
- boys’
(of the boys)
Hệ hình cũng có thể được dùng để chỉ các dạng khác nhau của một từ. Ví dụ, trong tiếng Pháp:
singular plural
je parle “I speak” nous parlons “we speak”
tu parles “you speak” vous parlez “you speak”
il parle “he speaks” ils parlent “they speak”
elle parle “she speaks” elles parlent “they speak”
Mặc dù hệ hình thường chỉ các biến dạng của một từ, đôi khi thuật ngữ này cũng dùng để chỉ các từ phái sinh được tạo ra từ một từ gốc (như ví dụ dưới đây ở mục syntagmatic relations & paradignmatic relations)
14. Syntagmatic relations (n) Quan hệ cú đoạn (kết hợp) paradigmatic relations (n) quan hệ hệ hình/liên tưởng/từ vị
Quan hệ cú đoạn là quan hệ theo đó các đơn vị ngôn ngữ (vd, từ, mệnh đề (cú)) quan hệ với các đơn vị khác bởi chúng có thể cùng xuất hiện trong một chuỗi. Ví dụ: một từ có thể được cho là có quan hệ cú đoạn với các từ khác xuất hiện trong cùng một câu, nhưng chúng lại có quan hệ hệ hình với các từ có thể thay thế chúng trong cùng một câu.
Ví dụ:
I ↔ gave ↔ Tracy ↔ the ↔ book
↕
passed ↔ = syntagmatic relations
↕
handed
↕ ↕ = paradigmatic relations
Threw
paradigmatic axis Trục hệ hình
syntagmatic axis Trục cú đoạn
15. Generative grammar (n) Ngữ pháp Tạo sinh
Hệ thống ngữ pháp nhằm xác định và mô tả với một hệ thống các qui tắc hay nguyên lí tất cả các câu ĐÚNG NGỮ PHÁP của một ngôn ngữ và không mô tả các câu sai ngữ pháp. Kiểu ngữ pháp tạo sinh hay sản sinh các câu đúng ngữ pháp. (Xem lý thuyết Tạo sinh)
16. Generative theory (n) Lý thuyết Tạo sinh
Thuật ngữ bao gồm các li thuyết ngôn ngữ khác nhau với một một mục đích chung (a) cung cấp sự lí giải các đặc điểm hình thức của ngôn ngữ, xác định các qui tắc thuyết giải cách thức tạo thành các các câu đúng ngữ pháp của một ngôn ngữ và không mô tả các câu sai ngữ pháp (theo nguyên tắc phù hợp miêu tả Descriptive Adequacy), và (b) lí giải tại sao các ngữ pháp có các đặc điểm vốn có và cách trẻ con thụ đắc chúng trong một thời kỳ ngắn (theo nguyên tắc giải thích phù hợp Explanatory Adequacy)
17. Collocation (n) collocate (v) Kết hợp từ/ngữ kết hợp
Phương thức theo đó các từ được sử dụng kết hợp thường xuyên. Các kết hợp chỉ các chế định về cách thức các từ được sử dụng kết hợp, ví dụ, các giới từ nào được sử dụng với các động từ cụ thể, hay các động từ và danh từ được sử dụng kết hợp
Vd: trong tiếng Anh động từ perform được sử dụng với từ operation (cuộc giải phẩu), nhưng không thể được sử dung với từ discussion (cuộc thảo luận)
The doctor performed the operation.
* The committee performed a discussion.
Thay vào đó ta phải nói:
The committee held/had a discussion.
perform được dùng với (kết hợp với) operation, và hold / have kết hợp với discussion.
high kết hợp với probability, nhưng không kết hợp với chance:
a high probability but a good chance
do kết hợp với damage, duty, và wrong, nhưng không kết hợp với trouble, noise, và excuse:
do a lot of damage do one’s duty do wrong
make trouble make a lot of noise make an excuse
Questions:
1. State 4 major steps of the procedures of CA.
2. Briefly describe the two phases of a unilateral CA.
3. Briefly describe the two phases of a bilateral CA.
4. Make a description of the lexical item “Giả” and its equivalents in English, using a unilateral CA.
5. How can we generate a hypothesis or make prediction about the learner’s difficulties in learning and mastering a language construction or lexical item? For example, make prediction about the Vietnamese learner’s difficulty in using “until” in English.
6. Design a diagnostic test to support a hypothesis about the Vietnamese learner’s difficulty in using “until” in English.
TERTIUM COMPARATIONIS & PROCEDURES OF CA
I. Comparability criterion and tertium comparationis (TC)
Tertium comparationis:
- a common platform of reference enabling the process of contrastive analysis
- “third term of a comparison”
- remains invariant in translation or in CA which forms the basis for the comparison
II. Equivalence
A contrastive relation referring to the relative sameness in meaning
E.g. Objects can be compared via different features -> similar in some respects but different in others
– A square & a rectangle:
• Same number of angles;
• Different side lengths
– Box A & Box B: Volume (A > B); Weight (B < A) Joseph Vendryes: - under the variety, languages share common attributes -> Foundation for general linguistics
James (1980):
- Translation equivalence is the best TC for CA
- Translation equivalence = semantic equivalence + pragmatic equivalence (contextual equivalence)
- Formal equivalence is incomplete for CA
TC at different levels of linguistics:
• Phonetics & phonology:
TC: The issues of Position/Manner articulation; Suprasegmental units; distinctive features can be discussed in both English and Vietnamese
E.g. /p/ & /b/ in English vs. Vietnamese in terms of the aspects mentioned above.
• Lexis:
TC: The issues of mental images in the surrounding world can be discussed in both English and Vietnamese
E.g. words naming colours in English vs. Vietnamese
• Grammar:
TC: Both English and Vietnamese have corresponding structures & meaning in some aspects
E.g. Existential sentence in English vs. Vietnamese
• Pragmatics:
TC: Both English and Vietnamese share some corresponding language functions
E.g. act of greeting in English vs. Vietnamese
III. Types of TC
2-texts [+/-trans]: data collected as corpus for CA
- 2-texts [+trans]: texts that are translatable
- 2-texts [-trans]: texts that are untranslatable
1) Statistical equivalence (for quantitative Contrastive Studies (CSs)):
- Translational version of structures in L1 & L2 with a highest frequency
- Semantic/pragmatic equivalent with almost the same frequency
2) Translational equivalence:
- 2-texts [+trans]: data for qualitative
- 2-texts [-trans]: data for qualitative CS (Contrastive Studies)
3) System equivalence (for CS of systems):
- Equivalent established on paradigmatic + syntagmatic axis
- Examine members of system + their collocation
4) Semanto-syntactic equivalence (for CS of construction):
- On the similar basis of deep structure as semantic structure, as input for the grammatical derivation
5) Rule equivalence (for CS of rules):
- Based on comparison of constructions on which these rules operate
- Interpreted in the view of Transformation-Generative Grammar: Phrase Structure Rules, Transformational Rules, e.g. input & output of Wh-question vs. Vietnamese equivalents
6) Equivalents in objects:
- Objects or entities outside language expressed by vocabulary in L1 & L2, e.g. foods, festivals in English culture vs. Vietnamese
7) Pragmatic equivalents (for CS of pragmatics, stylistics or socio-linguistics):
- Relations between texts of two different languages which illicit from the language user the maximally similar cognitive effects:
+ Functions of a unit, construction, structure
+ How these linguistic devices behave in speech acts in each speech community
- Formal equivalences are the least important
- Comparative devices of languages: significant only if they have a function that is comparable to each other
IV. Procedures of CA
4 Steps in Contrasting Two Language Systems
Description Juxtaposition Comparison Prediction
1. Description:
• Selection & preliminary characterization of items under comparison
• Conducted within the same framework of language- independent theoretical model
• 2 approach for description of CA: bilateral/unilateral CA
+ Bilateral CA:
Describe L1 and L2 data independently
Use etalon language form which is model-neutral
Unfavorable points of bilateral CA:
- No need for the description of L1 & L2 to be equally exhaustive
- Too much work is done for comparison
- impossible without the balance in means or ways of expressing categories of the linguistic units in L1 and L2
E.g. Intonation: [+] in English but [-] in Vietnamese
- A descriptive imbalance, in favour of the L2
- More concerned with what the learner does with the L2
The unilateral CA can be done with 2 phases:
- The first phase:
Establish the subsystem for CA in Language 1
E.g. possessive category in Vietnamese “tình yêu của Lan”
- The second phase:
List out the language means in Language 2
E.g.
Vietnamese English
tình yêu của Lan The love of Lan
Lan’s love
2. Juxtaposition:
- decides what is to be compared with what, like with like
- identification of cross/inter-linguistic/cultural equivalent
- bilingual competence, enables one to make decisions about the equivalence of element X & element Y in L1 & L2 respectively X &Y: comparable
E.g.
Language for CA Vietnamese English
Sentences to be juxtaposed Vì thế mà bát cháo hành của thị Nở làm hắn suy nghĩ nhiều. This onion soup offered by Thi No made him think much.
- formal considerations alone do not suffice in establishing comparability or TC
E.g.
Language for CA Vietnamese English
Sentences to be juxtaposed Tôi thích thịt nguội. I like the meat cold.
3. Comparison:
- compare ‘types’ rather than ‘tokens’, i.e. not strings of sounds/graphic substance but their structures
E.g.
Pronoun + 1st Person + Sing – Auxiliary – Past, Participle
I have arrived.
Pronoun + 1st Person + Sing – Prefix+ Verb+ Perfective + Past + Feminine
Ya prishla
CA compares abstract elements rather than their concrete realizations
Three basic areas of comparisons:
CA of various equivalent systems across languages CA of equivalent constructions CA of equivalent rules
(pronouns, articles, verbs, and in phonology consonants, vowels); subsystems (nasals, laterals) (interrogative, negative, nominal phrase…); in phonology (sound clusters, syllables, diphthongs, & distributions of sounds (subject raising, adjective placement, interrogative inversion, passivization), in phonology (assimilation, dissimilation, metathesis
Possible situations in each area of comparison:
(1) XLi = XLj
when item X in Li may be identical in some respects with an equivalent item in Lj.
• Similarities of the two phenomena compared more important
(2) XLi ≠ XLj
when item X in Li may be different in some respects with an equivalent item in Lj.
• Differences are said to be more important
(3) XLi + - ØLj
when item X may be present in Li but absent in Lj.
Xli has no equivalent in Ylj, e.g. Tone in Vietnamese
4. Prediction:
From assumptions of differences of L1 & L2, hypotheses/predictions are made about learner’s transfer of habit of mother tongue into the use of target language:
• Interference is created in certain deviant structures
• CA power: prediction of errors
- from influence of mother tongue
- the effects of target-language asymmetries;
- transfer of training;
- strategies of L2 learning; and
- communication strategies
Pedagogical relevance of predictive capacity: to predict a scale of incremental difficulty
Three possible interlingual rule relationships based on positive and negative transfer potential:
• L1 has a rule and L2 an equivalent one.
• L1 has a rule but L2 has no equivalent.
• L2 has a rule but L1 has no equivalent.
Three types of choice in the Hierarchy of Difficulty:
The contrastivists identify the types of choices that either language makes available, and relating these choices
Hierarchy of Difficulty:
1. Optional choice:
Possible selection among phonemes, e.g. English can have /p/ or /b/ word initially
2. Obligatory choice:
The selection of conditioned allophones and the limitations in distribution of phonemes:
- English word initial /p/ must be aspirated, e.g. pin [p wn] pin
- distribution of /n/ or /ŋ/, e.g. /ŋ/ is restricted to the final position of the syllable in English, as compared with both initial and final position in Vietnamese, e.g. /swŋ/ sing (English); /ŋY:/ nga, /ŋY:ŋ/ ngang (Vietnamese)
3. Zero choice:
Existence of a certain sound in one language that has no counterpart in another language, e.g. Vietnamese has no counterpart for /{/ in English.
Words & Expressions
1. Comparability criterion (n) Tiêu chí đối sánh
Điểm xuất phát trong quá trình phân tích đối chiếu bao gồm cả việc xác lập những yếu tố có thể so sánh được trong các ngôn ngữ, vd: để có thể so sánh phụ âm /p/ của tiếng Việt với phụ âm /p/ của tiếng Anh, cần phải xác lập tiêu chí so sánh trên bình diện cấu tạo âm (place of articulation); cách thức phát âm/ thoát hơi (manner of articulation) và thanh tính (voicing)
2. Contrast (n) Đối lập/tương phản
Một quan hệ chỉ mức độ giống nhau tương đối thấp giữa các đơn vị ngữ pháp được phân tích của 2 ngôn ngữ. Mức độ này được quan sát theo các quan hệ hội nhập (convergence) và phân ly (divergence)
3. Difference (n) Dị biệt
Một quan hệ chỉ tình huống không có một phạm trù tương ứng ở ngôn ngữ B đối với phạm trù được tìm thấy ở ngôn ngữ A. Quan hệ này được gọi là quan hệ zero,
vd:
Language for CA Vietnamese English
Tone + Ø
4. Equivalence (n) Quan hệ tương đương
Một quan hệ đối chiếu chỉ sự giống nhau tương đối về ngữ nghĩa
5. Similarity (n) Tương đồng
Một quan hệ chỉ một mức độ giống nhau tương đối cao giữa các đơn vị ngữ pháp được phân tích của 2 ngôn ngữ.
6. Tertium comparationis (n) Cơ sở so sánh
Một nền tảng chung của sự qui chiếu cho phép phân tích đối chiếu. Theo nghĩa đen, đây là “yếu tố thứ 3 của một sự so sánh”, và yếu tố này không thay đổi trong khi dịch hay trong phân tích đối chiếu, làm cơ sở cho sự so sánh.
Theo Wikipedia, đây là thuộc tính/phẩm chất của 2 sự vật được so sánh có điểm chung. Đây là điểm so sánh gợi ý cho tác giả của sự so sánh khi so sánh một người hay vật với một người hay một vật khác. Hai sự vật được so sánh không nhất thiết phải đồng nhất/giống y nhau. Tuy nhiên hai sự vật này phải có it nhất một thuộc tính hay phẩm chất chung. Phẩm chất chung này được gọi là cơ sở so sánh hay thuộc tính được so sánh (tertium comparationis)
Theo phép ẩn dụ, tertium comparationis là cơ sở hay điểm chung cho phép so sánh, vd:
• Necessity is the mother of invention. (English proverb)
• Tính cần thiết là mẹ của phát minh.
• Đối tượng so sánh: quan hệ giữa mẹ và con, quan hệ giữa tính cần thiết và phát minh
• Cơ sở so sánh (Tertium comparationis): nguồn, nơi một sự vật nào đó phái sinh
• Woman is the nigger of the world. (John Lennon)
• Phụ nữ là người da màu của thế giới.
• Đối tượng so sánh: sự đối xử của văn hóa Mỹ với người da đen, sự đối xử của văn hóa toàn cầu đối với phụ nữ
• Cơ sở so sánh (Tertium comparationis): sự đối xử phi nhân, sự áp bức
7. Textual equivalence (n) Tương đương văn bản
Quan hệ tồn tại giữa một yếu tố của văn bản gốc và một yếu tố tương ứng ở bản dịch, được chấp nhận bởi một người có khả năng song ngữ
8. Translation equivalent (n) Tương đương đối dịch
Diễn đạt ở ngôn ngữ đích (Target languge) dùng để dịch một diễn đạt ở ngôn ngữ nguồn (Source language) trong một số ngữ cảnh nhất định. Thuật ngữ này còn chỉ mức độ mà các đơn vị ngôn ngữ (vd: từ, cấu trúc cú pháp) có thể được dịch sang một ngôn ngữ khác mà không thất thoát ý nghĩa. Hai đơn vị ngôn ngữ có cùng ngữ nghĩa trong 2 ngôn ngữ được cho là các đối dịch hay tương đương đối dịch.
9. Corpus (n) (số nhiều: corpora) Khối ngữ liệu
Khối ngữ liệu (được thu thập để nghiên cứu phân tích, cụ thể là phân tích đối chiếu)
10. 2-texts [+/-trans] khối ngữ liệu cấu thành từ 2 văn bản (có thể/không thể dịch)
Khối ngữ liệu được xây dựng từ 2 văn bản dùng để phân tích đối chiếu, có thể dịch hoặc không thể dịch
11. Quantitative Contrastive Studies (CSs) Các nghiên cứu đối chiếu định lượng
Theo nghĩa hẹp, là bất kỳ nghiên cứu có sử dụng qui trình thao tác thu thập dữ liệu dưới dạng số. Rộng hơn, thuật ngữ này còn chỉ phương pháp với mục đích giải thích quan hệ nhân quả của hiện tượng được quan sát qua việc xác định các biến số dược sử dụng làm cơ sở cho việc điều tra thực nghiệm
12. Qualitative Contrastive Studies (CS) Các nghiên cứu đối chiếu định tính
Theo nghĩa hẹp, là bất kỳ nghiên cứu có sử dụng qui trình thao tác thu thập dữ liệu không phải dưới dạng số, như trong các nghiên cứu phỏng vấn, quan sát diễn tiến phát triển của cùng một đối tượng, tham gia quan sát
13. paradigm (n) paradigmatic (adj) hệ hình
Một danh sách/tập hợp hay biểu thức chỉ các dạng của một từ trong một hệ thống ngữ pháp. Ví dụ, trong tiếng Anh:
singular
boy
boy’s
(of the boy)
plural
- boys
- boys’
(of the boys)
Hệ hình cũng có thể được dùng để chỉ các dạng khác nhau của một từ. Ví dụ, trong tiếng Pháp:
singular plural
je parle “I speak” nous parlons “we speak”
tu parles “you speak” vous parlez “you speak”
il parle “he speaks” ils parlent “they speak”
elle parle “she speaks” elles parlent “they speak”
Mặc dù hệ hình thường chỉ các biến dạng của một từ, đôi khi thuật ngữ này cũng dùng để chỉ các từ phái sinh được tạo ra từ một từ gốc (như ví dụ dưới đây ở mục syntagmatic relations & paradignmatic relations)
14. Syntagmatic relations (n) Quan hệ cú đoạn (kết hợp) paradigmatic relations (n) quan hệ hệ hình/liên tưởng/từ vị
Quan hệ cú đoạn là quan hệ theo đó các đơn vị ngôn ngữ (vd, từ, mệnh đề (cú)) quan hệ với các đơn vị khác bởi chúng có thể cùng xuất hiện trong một chuỗi. Ví dụ: một từ có thể được cho là có quan hệ cú đoạn với các từ khác xuất hiện trong cùng một câu, nhưng chúng lại có quan hệ hệ hình với các từ có thể thay thế chúng trong cùng một câu.
Ví dụ:
I ↔ gave ↔ Tracy ↔ the ↔ book
↕
passed ↔ = syntagmatic relations
↕
handed
↕ ↕ = paradigmatic relations
Threw
paradigmatic axis Trục hệ hình
syntagmatic axis Trục cú đoạn
15. Generative grammar (n) Ngữ pháp Tạo sinh
Hệ thống ngữ pháp nhằm xác định và mô tả với một hệ thống các qui tắc hay nguyên lí tất cả các câu ĐÚNG NGỮ PHÁP của một ngôn ngữ và không mô tả các câu sai ngữ pháp. Kiểu ngữ pháp tạo sinh hay sản sinh các câu đúng ngữ pháp. (Xem lý thuyết Tạo sinh)
16. Generative theory (n) Lý thuyết Tạo sinh
Thuật ngữ bao gồm các li thuyết ngôn ngữ khác nhau với một một mục đích chung (a) cung cấp sự lí giải các đặc điểm hình thức của ngôn ngữ, xác định các qui tắc thuyết giải cách thức tạo thành các các câu đúng ngữ pháp của một ngôn ngữ và không mô tả các câu sai ngữ pháp (theo nguyên tắc phù hợp miêu tả Descriptive Adequacy), và (b) lí giải tại sao các ngữ pháp có các đặc điểm vốn có và cách trẻ con thụ đắc chúng trong một thời kỳ ngắn (theo nguyên tắc giải thích phù hợp Explanatory Adequacy)
17. Collocation (n) collocate (v) Kết hợp từ/ngữ kết hợp
Phương thức theo đó các từ được sử dụng kết hợp thường xuyên. Các kết hợp chỉ các chế định về cách thức các từ được sử dụng kết hợp, ví dụ, các giới từ nào được sử dụng với các động từ cụ thể, hay các động từ và danh từ được sử dụng kết hợp
Vd: trong tiếng Anh động từ perform được sử dụng với từ operation (cuộc giải phẩu), nhưng không thể được sử dung với từ discussion (cuộc thảo luận)
The doctor performed the operation.
* The committee performed a discussion.
Thay vào đó ta phải nói:
The committee held/had a discussion.
perform được dùng với (kết hợp với) operation, và hold / have kết hợp với discussion.
high kết hợp với probability, nhưng không kết hợp với chance:
a high probability but a good chance
do kết hợp với damage, duty, và wrong, nhưng không kết hợp với trouble, noise, và excuse:
do a lot of damage do one’s duty do wrong
make trouble make a lot of noise make an excuse
Questions:
1. State 4 major steps of the procedures of CA.
2. Briefly describe the two phases of a unilateral CA.
3. Briefly describe the two phases of a bilateral CA.
4. Make a description of the lexical item “Giả” and its equivalents in English, using a unilateral CA.
5. How can we generate a hypothesis or make prediction about the learner’s difficulties in learning and mastering a language construction or lexical item? For example, make prediction about the Vietnamese learner’s difficulty in using “until” in English.
6. Design a diagnostic test to support a hypothesis about the Vietnamese learner’s difficulty in using “until” in English.
UNIT 4: PHONOLOGICAL CONTRASTIVE ANALYSIS
UNIT 4:
PHONOLOGICAL CONTRASTIVE ANALYSIS
Aim:
• to contrast the phonetic sets of both languages and establish the differences
• to compare the rules for the alternation of sounds in L1 & L2 (if any)
E.g. Devoicing rule: English [+] – Vietnamese [-]
[b∑ i:] [bi:]
Procedures of CA
Gass and Selinker’s (1993, 1994)
1. Description of the two languages;
2. Selection of certain areas or items of L1 & L2 for detailed comparison;
E.g. articulation features
3. Comparison, i.e. the identification of areas of difference and similarity;
E.g. performance of English stops
4. Prediction, i.e. determining which areas are likely to cause errors;
E.g. performance of aspiration
5. Testing the predictions
E.g. Test learner’s performance
3 important checks
1. Does the L1 have a phonetically similar phoneme?
2. Are the variants (all allophones) of the phonemes similar in both languages?
3. Are the phonemes & their variants similarly distributed?
James (1980):
• draw up a phonemic inventory of L1 & L2;
E.g. consonants in English & Vietnamese
• equate phonemes interlingually;
E.g. English Vietnamese
/ p / / p /
/ b / / b /
• list phonemic variants (allophones) for L1 & L2;
E.g. English Vietnamese
/ p / / p /
• state distributional restrictions on the phonemes & allophones of each language
E.g. English Vietnamese
/N/ /N/
4 steps in conducting a phonological CA (by Carl James)
Steps 1 & 2: Inventorise the phonemes of l1 and l2
Initial result of CA of English sound system and Vietnamese sound system:
Step 3: Equate phonemes interlingually
Vowels can be described in terms of articulatory parameters:
• Tongue positions
• Shapes of lips
• Mouth aperture
E.g. Front vowels in English & Vietnamese
i: i
I Ø
e ê
E e
A â
& Ø
Step 4: List phonemic variants (allophones) for L1 & L2
Generating Hypotheses
1. The Vietnamese students may fail to pronounce English stops correctly because they do not pay much attention to the manner of articulation and the positions of English stops in a word.
2. They may fail to pronounce English stops correctly by transferring habits of pronouncing Vietnamese stops in Vietnamese words.
3. They may fail to correctly pronounce vowels followed by a voiced or voiceless English stops.
Testing the Hypotheses
DIAGNOSTIC TEST
Performance of production
1/ Please say these pairs of words loudly
1. /b-p/
pin - bin
pen - ben
...
2/ Please say these sentences loudly
How much is that map? - Ninety-five pence.
Do you go to bed before ten?
…
3/ Choose a topic you like best and talk about it
Describe the house or the flat where you live.
Testing the hypotheses
DIAGNOSTIC TEST FOR SOUND PERCEPTION
Listen to the sentences on the cassette. For each one, underline the word you hear.
/ p-b/
1. Have you got a pet / bet?
2. What does ‘tripe’ / ‘tribe’ mean?
…
/ t-d/
1. There was something wrong with the trains / drains.
2. She tied / dyed the scarf
…
/ k-g/
1. One of the cards / guards is missing.
2. I could see her back / bag in the crowded train
Testing the hypotheses
DIAGNOSTIC TEST
Performance of production
1/ Please say these pairs of words loudly
1. /b-p/
pin - bin
pen - Ben
...
2/ Please say these sentences loudly
How much is that map? –Ninety- five pence.
Do you go to bed before ten?
…
3/ Choose a topic you like best and talk about it
Describe the house or the flat where you live.
DISCUSSION OF THE RESULT OF TESTING
With the result of the diagnostic test of the learner’s performance of perception and production of English stops, the researcher can determine whether the result (qualitative & quantitative evidence) significantly support or reject his/her hypotheses.
The discussion should focus itself on the qualitative information (categories or types of errors made by the learners) and the quantitative information (the frequency of the occurrence of the learner performance of the stops at various positions).
Conclusions:
Perception:
- Vietnamese students failure to discriminate between minimal pairs of sounds (/p/ - /b/ in every position, /t/ - /d/, /k/ -/g/) in final position
Production:
Students tend to make common errors when pronouncing English stops:
♦ At word level, most learners mispronounce the phonetic variants of /p/ and /b/ without aspiration at initial position
♦ Failure in releasing English stops
♦ Tendency of deleting the stops in the final position
♦ Tendency of inserting schwa /@/ after /p, b, d, k, g/ followed by /l, r/
♦ Failure of differentiating vowel length ended with stops
Words & Expressions
1. phoneme (n) âm vị
Đơn vị nhỏ nhất của âm của một ngôn ngữ, có thể phân biệt 2 từ khác nhau với ý nghĩa khác nhau. Ví dụ:
A. trong tiếng Anh các từ pan và ban chỉ khác nhau ở âm đầu: pan bắt đầu với /p/ và ban bắt đầu với /b/
B. ban và bin khác nhau chỉ ở các nguyên âm của chúng: /&/ và /I/
Vì vậy, /p/, /b/, /&/ và /I/ là các âm vị khác nhau của tiếng Anh. Con số các âm vị của các ngôn ngữ là khác nhau. Tiếng Anh được xác định có 44 âm vị: 24 phụ âm và 20 nguyên âm
2. Allophone (n phonetic variants) âm tố/ biến thể phát âm của âm vị
Bất kỳ biến thể phát âm khác nhau của một âm vị. Các âm tố khác nhau của một âm vị được nhận biết khác nhau về mặt phát âm nhưng tương tự như nhau về mặt ngữ nghĩa của một từ. Các biến thể âm này xuất hiện trong các môi trường/bối cảnh ngữ âm khác nhau được xác lập theo các qui luật âm vị học. Ví dụ, âm vị /p/ trong tiếng Anh là bật hơi (aspirated) khi âm này ở vị trí đầu một từ hay âm tiết (như trong pan), nhưng lại không bật hơi khi bị đứng trước bởi âm /s/ (như trong span), và có thể không nhả/buông âm khi xuất hiện ở vị trí cuối của một phát ngôn (như trong “he’s not her type”). Những âm không buông, bật hơi, không bật hơi này được nghe và nhận diện như cùng một âm vị /p/ mà không phải là /b/; chúng đều là các âm tố/ biến thể phát âm của của cùng một âm vị /p/ trong từ điển.
3. phonemic inventory (n) vốn âm vị
Số lượng âm vị có trong hệ thống của một ngôn ngữ, ví dụ: trong hệ thống âm vị tiếng Anh có 24 âm vị phụ âm và 20 âm vị nguyên âm
4. distributional restrictions (n) các chế định phân bố
Khả năng xuất hiện của một đơn vị (có thể là một âm tố hay một từ) ở các vị trí dành cho chúng trong các môi trường/bối cảnh nhất định. Ví dụ: âm tố bật hơi [ph] chỉ xuất hiện ở vị trí đầu từ hay âm tiết (như trong [ph&n]). Trong khi đó, âm tố không bật hơi có thể xuất hiện ở các vị trí sau âm [s] (như trong [sp&n]), và ở vị trí cuối từ (như trong [taIp])
5. Hypothesis (n) Giả thuyết
Giả định được đặt ra về một vấn đề ngữ âm hay âm vị học dựa trên kết quả đối chiếu sơ bộ giữa 2 ngôn ngữ L1 và L2 (vd: các tương đồng hay dị biệt giữa các âm vị tiếng Anh và tiếng Việt).
Kết quả sơ bộ đối chiếu các âm vị tắc bật (stop plosives) /p/, /b/, /t/, /d/, /k/, /g/ trong tiếng Anh và tiếng Việt có thể xác lập một số tương đồng và dị biệt như sau:
Tương đồng:
1) Tiếng Anh và tiếng Việt đều có các âm vị /p/, /b/, /t/, /d/, /k/, /g/
2) Tiếng Anh và tiếng Việt đều có các âm vị tương đồng về vị trí cấu âm:
Vị trí cấu âm Môi Lợi Ngạc
Tiếng Anh /p/, /b/ /t/, /d/ /k/, /g/
Tiếng Việt /p/, /b/ /t/, /d/ /k/, /g/
3) Phân bố (vị trí xuất hiện)
Dị biệt:
Trong tiếng Anh, ở vị trí đầu các âm vị /p/, /t/, /k/ được thể hiện thành âm tố bật hơi [ph], [th], [kh] trong khi đó ở tiếng Việt chỉ có âm tố [th] xuất hiện ở vị trí này.
Từ kết quả đối chiếu sơ bộ này có thể đưa ra giả thuyết về ngữ âm như sau:
Người Việt học tiếng Anh có thể gặp khó khăn do không có thói quen phát âm các âm tố bật hơi ở vị trí đầu.
Questions:
1. English has at its disposal palato-alveolar /Í/ and /Ù/. Does Vietnamese as the L1 have a phonetically similar phoneme?
2. English and Vietnamese have at their disposal the stops /p/, /t/, /k/, /b/, d/, /g/. Are the variants (all allophones) of their phonemes similar in both languages?
3. Are the phonemes /p/, /t/, /k/, /b/, d/, /g/ and their variants similarly distributed?
4. State the TC (comparison criteria) for a contrastive analysis of the stops in English and Vietnamese?
5. Design a diagnostic test to support a hypothesis about the Vietnamese learner’s difficulty in pronouncing the stops /p/, /t/, /k/, /b/, d/, /g/ in English.
PHONOLOGICAL CONTRASTIVE ANALYSIS
Aim:
• to contrast the phonetic sets of both languages and establish the differences
• to compare the rules for the alternation of sounds in L1 & L2 (if any)
E.g. Devoicing rule: English [+] – Vietnamese [-]
[b∑ i:] [bi:]
Procedures of CA
Gass and Selinker’s (1993, 1994)
1. Description of the two languages;
2. Selection of certain areas or items of L1 & L2 for detailed comparison;
E.g. articulation features
3. Comparison, i.e. the identification of areas of difference and similarity;
E.g. performance of English stops
4. Prediction, i.e. determining which areas are likely to cause errors;
E.g. performance of aspiration
5. Testing the predictions
E.g. Test learner’s performance
3 important checks
1. Does the L1 have a phonetically similar phoneme?
2. Are the variants (all allophones) of the phonemes similar in both languages?
3. Are the phonemes & their variants similarly distributed?
James (1980):
• draw up a phonemic inventory of L1 & L2;
E.g. consonants in English & Vietnamese
• equate phonemes interlingually;
E.g. English Vietnamese
/ p / / p /
/ b / / b /
• list phonemic variants (allophones) for L1 & L2;
E.g. English Vietnamese
/ p / / p /
• state distributional restrictions on the phonemes & allophones of each language
E.g. English Vietnamese
/N/ /N/
4 steps in conducting a phonological CA (by Carl James)
Steps 1 & 2: Inventorise the phonemes of l1 and l2
Initial result of CA of English sound system and Vietnamese sound system:
Step 3: Equate phonemes interlingually
Vowels can be described in terms of articulatory parameters:
• Tongue positions
• Shapes of lips
• Mouth aperture
E.g. Front vowels in English & Vietnamese
i: i
I Ø
e ê
E e
A â
& Ø
Step 4: List phonemic variants (allophones) for L1 & L2
Generating Hypotheses
1. The Vietnamese students may fail to pronounce English stops correctly because they do not pay much attention to the manner of articulation and the positions of English stops in a word.
2. They may fail to pronounce English stops correctly by transferring habits of pronouncing Vietnamese stops in Vietnamese words.
3. They may fail to correctly pronounce vowels followed by a voiced or voiceless English stops.
Testing the Hypotheses
DIAGNOSTIC TEST
Performance of production
1/ Please say these pairs of words loudly
1. /b-p/
pin - bin
pen - ben
...
2/ Please say these sentences loudly
How much is that map? - Ninety-five pence.
Do you go to bed before ten?
…
3/ Choose a topic you like best and talk about it
Describe the house or the flat where you live.
Testing the hypotheses
DIAGNOSTIC TEST FOR SOUND PERCEPTION
Listen to the sentences on the cassette. For each one, underline the word you hear.
/ p-b/
1. Have you got a pet / bet?
2. What does ‘tripe’ / ‘tribe’ mean?
…
/ t-d/
1. There was something wrong with the trains / drains.
2. She tied / dyed the scarf
…
/ k-g/
1. One of the cards / guards is missing.
2. I could see her back / bag in the crowded train
Testing the hypotheses
DIAGNOSTIC TEST
Performance of production
1/ Please say these pairs of words loudly
1. /b-p/
pin - bin
pen - Ben
...
2/ Please say these sentences loudly
How much is that map? –Ninety- five pence.
Do you go to bed before ten?
…
3/ Choose a topic you like best and talk about it
Describe the house or the flat where you live.
DISCUSSION OF THE RESULT OF TESTING
With the result of the diagnostic test of the learner’s performance of perception and production of English stops, the researcher can determine whether the result (qualitative & quantitative evidence) significantly support or reject his/her hypotheses.
The discussion should focus itself on the qualitative information (categories or types of errors made by the learners) and the quantitative information (the frequency of the occurrence of the learner performance of the stops at various positions).
Conclusions:
Perception:
- Vietnamese students failure to discriminate between minimal pairs of sounds (/p/ - /b/ in every position, /t/ - /d/, /k/ -/g/) in final position
Production:
Students tend to make common errors when pronouncing English stops:
♦ At word level, most learners mispronounce the phonetic variants of /p/ and /b/ without aspiration at initial position
♦ Failure in releasing English stops
♦ Tendency of deleting the stops in the final position
♦ Tendency of inserting schwa /@/ after /p, b, d, k, g/ followed by /l, r/
♦ Failure of differentiating vowel length ended with stops
Words & Expressions
1. phoneme (n) âm vị
Đơn vị nhỏ nhất của âm của một ngôn ngữ, có thể phân biệt 2 từ khác nhau với ý nghĩa khác nhau. Ví dụ:
A. trong tiếng Anh các từ pan và ban chỉ khác nhau ở âm đầu: pan bắt đầu với /p/ và ban bắt đầu với /b/
B. ban và bin khác nhau chỉ ở các nguyên âm của chúng: /&/ và /I/
Vì vậy, /p/, /b/, /&/ và /I/ là các âm vị khác nhau của tiếng Anh. Con số các âm vị của các ngôn ngữ là khác nhau. Tiếng Anh được xác định có 44 âm vị: 24 phụ âm và 20 nguyên âm
2. Allophone (n phonetic variants) âm tố/ biến thể phát âm của âm vị
Bất kỳ biến thể phát âm khác nhau của một âm vị. Các âm tố khác nhau của một âm vị được nhận biết khác nhau về mặt phát âm nhưng tương tự như nhau về mặt ngữ nghĩa của một từ. Các biến thể âm này xuất hiện trong các môi trường/bối cảnh ngữ âm khác nhau được xác lập theo các qui luật âm vị học. Ví dụ, âm vị /p/ trong tiếng Anh là bật hơi (aspirated) khi âm này ở vị trí đầu một từ hay âm tiết (như trong pan), nhưng lại không bật hơi khi bị đứng trước bởi âm /s/ (như trong span), và có thể không nhả/buông âm khi xuất hiện ở vị trí cuối của một phát ngôn (như trong “he’s not her type”). Những âm không buông, bật hơi, không bật hơi này được nghe và nhận diện như cùng một âm vị /p/ mà không phải là /b/; chúng đều là các âm tố/ biến thể phát âm của của cùng một âm vị /p/ trong từ điển.
3. phonemic inventory (n) vốn âm vị
Số lượng âm vị có trong hệ thống của một ngôn ngữ, ví dụ: trong hệ thống âm vị tiếng Anh có 24 âm vị phụ âm và 20 âm vị nguyên âm
4. distributional restrictions (n) các chế định phân bố
Khả năng xuất hiện của một đơn vị (có thể là một âm tố hay một từ) ở các vị trí dành cho chúng trong các môi trường/bối cảnh nhất định. Ví dụ: âm tố bật hơi [ph] chỉ xuất hiện ở vị trí đầu từ hay âm tiết (như trong [ph&n]). Trong khi đó, âm tố không bật hơi có thể xuất hiện ở các vị trí sau âm [s] (như trong [sp&n]), và ở vị trí cuối từ (như trong [taIp])
5. Hypothesis (n) Giả thuyết
Giả định được đặt ra về một vấn đề ngữ âm hay âm vị học dựa trên kết quả đối chiếu sơ bộ giữa 2 ngôn ngữ L1 và L2 (vd: các tương đồng hay dị biệt giữa các âm vị tiếng Anh và tiếng Việt).
Kết quả sơ bộ đối chiếu các âm vị tắc bật (stop plosives) /p/, /b/, /t/, /d/, /k/, /g/ trong tiếng Anh và tiếng Việt có thể xác lập một số tương đồng và dị biệt như sau:
Tương đồng:
1) Tiếng Anh và tiếng Việt đều có các âm vị /p/, /b/, /t/, /d/, /k/, /g/
2) Tiếng Anh và tiếng Việt đều có các âm vị tương đồng về vị trí cấu âm:
Vị trí cấu âm Môi Lợi Ngạc
Tiếng Anh /p/, /b/ /t/, /d/ /k/, /g/
Tiếng Việt /p/, /b/ /t/, /d/ /k/, /g/
3) Phân bố (vị trí xuất hiện)
Dị biệt:
Trong tiếng Anh, ở vị trí đầu các âm vị /p/, /t/, /k/ được thể hiện thành âm tố bật hơi [ph], [th], [kh] trong khi đó ở tiếng Việt chỉ có âm tố [th] xuất hiện ở vị trí này.
Từ kết quả đối chiếu sơ bộ này có thể đưa ra giả thuyết về ngữ âm như sau:
Người Việt học tiếng Anh có thể gặp khó khăn do không có thói quen phát âm các âm tố bật hơi ở vị trí đầu.
Questions:
1. English has at its disposal palato-alveolar /Í/ and /Ù/. Does Vietnamese as the L1 have a phonetically similar phoneme?
2. English and Vietnamese have at their disposal the stops /p/, /t/, /k/, /b/, d/, /g/. Are the variants (all allophones) of their phonemes similar in both languages?
3. Are the phonemes /p/, /t/, /k/, /b/, d/, /g/ and their variants similarly distributed?
4. State the TC (comparison criteria) for a contrastive analysis of the stops in English and Vietnamese?
5. Design a diagnostic test to support a hypothesis about the Vietnamese learner’s difficulty in pronouncing the stops /p/, /t/, /k/, /b/, d/, /g/ in English.
UNIT 5: GRAMMATICAL CONTRASTIVE ANALYSIS
UNIT 5:
GRAMMATICAL CONTRASTIVE ANALYSIS
Grammatical CA is often carried out within the domain of units, grammatical classes, grammatical structures, relations, grammatical categories and linguistic means to express these categories.
Halliday (1961):
4 fundamental categories: unit; structure, class, and systems
These 4 categories: universal & sufficient as basis for description of languages
UNIT:
The units of grammar for description of English and any ‘related’ language:
Sentence – clause – phrase – word – morpheme
Each of these units functions as a direct constituent of the next higher unit.
• The two sentences are unit-identical (isomorphic) down to the rank of phrase: now they begin to diverge, the Russian sentence employing four words, the English six. This imbalance is reversed when the morphemes are counted for each sentence, as follows.
• (Russian): on/a docˇi/ta/l/a/e/tu/ knig/u = 10
• (English): She/has/finish/ed/read/ing/this/book = 8
STRUCTURE:
Halliday:
“A structure is thus an arrangement of elements ordered in ‘places’”
The ‘element’ making up the structure of the unit clause in English are the Subject, Predicator, Complement and Adjunct.
Structural element S-S P-P C-C A-A
The cat caught a mouse last night
Con mèo bắt 1 con chuột tối qua
Structural element D-D E-H H-E Q-Q
the green shed outside
cái láng xanh ở ngoài
Note: Q: Determiner, E: Epithet, H: Headnoun & Q: Qualifier
CLASS:
Each class of unit phrase can fulfill a grammatical function in a structural slot in the clause.
E.g. Unit phrases in English, Vietnamese and Russian
Structural element
NP VP NP AdvP
The cat caught a mouse last night
Con mèo bắt 1 con chuột tối qua
Prepositional phrase as S Verb phrase
V London tumano
Ở Luân Đôn có sương mù
Noun phrase as S Verb phrase
London is foggy
SYSTEM:
Systems in a given language offer choices/selections from sets of elements determined by the place which the elements is to occupy in the structure.
Muir (1972):
“Choices”: “the selection of one particular term at one particular place on the chain in preference to another term or other terms which are also possible at that place”
Element NP VP PP
Forms of choice Tigers
A tiger
The tiger live
lives
is living/lives in jungles
near the river
in the jungle
Form of choice Loài cọp
Cọp sống
đang sống trong rừng
gần sông
ở rừng
Differences in choices form members of systems
Languages may differ, not in demanding different structural exponents of identical systems or system-combination choices, but in offering different ranges of options.
E.g. Markers of Category of number in Nouns
English Inikitut Vietnamese
2-way system 3-way system Ø system
1 pen 2 pens 1 iglu 2 igluk 3 iglut 1, 2 ngôi nhà
E.g. Nominal Markers of Categories in Russian vs. English
nominative accusative genitive instrumental Locative dative
dom Ø dom- u domov dom-om dom- e dom- u
The grammatical CA can be executed in the comparison of a given part of speech in two languages to determine the similarities and differences in the general meaning, morphological categories, collocation, syntactic functions. For example, the comparison of grammatical categories of nouns in Vietnamese, English and Russian:
The comparison of grammatical categories of nouns in Vietnamese, English and Russian
The comparison of grammatical categories of verbs in Vietnamese, English and Russian
The comparison of the grammatical categories of adjectives in Vietnamese, English and Russian
WORD ORDER:
The order in which words appear in sentences.
Changes in word order occur due to topicalization or in questions.
Basic word order: unmarked word order
Marked word orders:
To emphasize a sentence element:
E.g. topic-fronting (or topicalization)
O S V
Bill I can see
Adverb Auxiliary Subject Verb Object
Never will I forget her
SYNTACTIC FEATURES OF OBJ. IN ENGLISH & VIETNAMESE
Fronted Object
Vmese Anh Ø muốn gì?
English What do you want?
Prepositional phrase between verb & Object
Đến cuối con đường bạn sẽ thấy ở bên trái một siêu thị
At the end of the street you ‘ll see a super market on your left
Sentence with suppressed subject
Suppressed subject Thức ăn này không ăn được
Suppressed subject This food is inedible
We don’t eat this food
WORDS & EXPRESSIONS
1. Isomorphic/isomorphous (Adj) đồng hình, đẳng cấu
Có hình thức, hình dạng hay cấu trúc tương tự. Một hệ thống được cho là đồng hình với một hệ thống khác nếu có một quan hệ biểu hiện 1:1 biểu lộ các đặc tính của hệ thống này liên hệ với các đặc tính của hệ thống kia. Một quan hệ đồng hình giữa 2 hệ thống nghĩa là chúng có cùng một cấu trúc. Phép đo đếm là cách tìm ra một quan hệ đồng hình giữa các đại lượng và quan hệ giữa các số lượng.
Ví dụ: 2 câu dưới đây
His eyes frightened everybody. (tiếng Anh)
Đôi mắt của nó làm cho mọi người sợ hãi. (tiếng Việt)
Có quan hệ đồng hình 1:1 ở cấp độ câu (sentence) và mệnh đề/cú (clause)
Nhưng khác nhau ở cấp độ từ (word)
Unit level Sentence Clause Phrase Word
His/eyes/frightened/everybody 1 1 2 4
Đôi/mắt/của/nó/làm/cho/mọi/người/sợ/hãi 1 1 2 10
và hình vị (morpheme)
Unit level sentence Clause Phrase Word
His/eye/s/fright/en/ed/every/body 1 1 2 8
Đôi/mắt/của/nó/làm/cho/mọi/người/sợ/hãi 1 1 2 10
2. Morpheme (n) Hình vị
Đơn vị nhỏ nhất có nghĩa của một ngôn ngữ. Một hình vị không thể được chia cắt nhỏ thành các phần từ mà không làm thay đổi hay phá vỡ nghĩa của nó.
Ví dụ: từ kind (trong tiếng Anh) là một hình vị. Nếu phân tích thành kin- và –d, thì kin- có nghĩa khác nghĩa ban đầu. Một số từ chỉ gồm một hình vị, vd: kind, còn một số từ khác có thể gồm hơn một hình vị, vd: từ unkindness gồm có 3 hình vị: thân từ (stem) kind, hình vị tiền tố un-, và hậu tố tạo danh từ -ness. Hình vị có thể có chức năng ngữ pháp. Vd, trong tiếng Anh, hình b=vị -s trong she talks là một hình vị ngữ pháp có chức năng chỉ báo dạng ngôi thức ba số ít ở hiện tại.
3. Structure (n) Cấu trúc
Trong ngôn ngữ học, thuật ngữ này thường chỉ một chuỗi các đơn vị ngôn ngữ được sắp xếp theo một quan hệ nhất định giữa các đơn vị.
Vd: một trong các cấu trúc của một ngữ danh từ có thể là article – adjective – noun, như trong in the friendly ape. Một trong các cấu trúc âm tiết có thể có trong tiếng Anh là CVC (consonant – vowel – consonant), như trong từ concert [kVns@t].
4. Class (n) Lớp loại
Trong ngôn ngữ học, một nhóm các đơn vị ngôn ngữ có chung một đặc điểm nhất định. Vd, trong tất cả các ngôn ngữ từ có thể được nhóm loại thành từ loại (WORD CLASSES) theo cách chúng kết hợp với các từ khác để lập thành cụm từ và câu, cách chúng thay đổi dạng, v.v. Vì vậy, horse,child, tree thuộc về lớp danh từ trong tiếng Anh, và beautiful, noisy, hard thuộc về lớp tính từ.
5. Systemic grammar (n) Ngữ pháp hệ thống
Một trường phái ngữ pháp phân tích dựa trên việc xem ngôn ngữ như là một chuỗi các hệ thống. Mỗi hệ thống là một tập hợp các lựa chọn/khả năng phải được lựa chọn tại một điểm thích hợp trong quá trình tạo một phát ngôn/câu. Vd, trong tiếng Anh, người nói hay người viết chọn giữa các hệ thống như SỐ1 (number): số ít hay số nhiều; THÌ1 (tense): quá khứ, hiện tại hay tương lai; THỨC1 (mood): thức trần thuật (indicative), thức nghi vấn (interrogative), thức mệnh lệnh (imperative), và một số hệ thống khác.
Chẳng hạn, các lựa chọn của câu She jumped
singular, third person, and feminine (for she)
past, active, and action process (for jumped)
6. Transitivity (n) Chuyển tác/khiến tác
Trong NGỮ PHÁP HỆ THỐNG, là một lựa chọn giữa các diễn trình (process) chính có thể được biểu diễn trong một câu:
a là một diễn trình vật lý (physical) hay “vật chất” (material) như trong Fred cut the lawn
b là một diễn trình “tinh thần” (mental) như trong David saw Rosemary.
c là một diễn trình “quan hệ” (relational) như trong This view is magnificent.
Liên quan đến lựa chọn các diễn trình này là:
a sự lựa chọn các tham thể. Một tham thể là một người hay một vật nào đó liên quan đến các diễn trình, vd, trong các vd trên Fred và cỏ, David và Rosemary và
b sự lựa chọn các chu cảnh, vd, David saw Rosemary yesterday/in the garden/by accident.
Các lựa chọn tiếp theo liên quan đến sự chuyển tác sẽ là các vai mà các tham thể đảm nhận trong một diễn trình và cách thức mà các diễn trình, tham thể, và chu cảnh kết hợp với nhau
Theme (n)
7. Functional sentence perspective (n) Quan điểm câu chức năng
also FSP
Một kiểu phân tích ngôn ngữ liên quan đến Trường phái Prague trong việc miêu tả thông tin được phân bố trong câu. FSP đặc biệt quan tâm đến hiệu quả của thông tin đã biết (given) va thông tin mới trong DIỄN NGÔN. Thông tin đã biết (theme: Đề, trong FSP), chỉ thông tin không mới đối với người đọc hay người nghe. Phần Thuyết (Rheme) chi thông tin mới. FSP khác với ngữ pháp truyền thống trong việc phân tích câu bởi vì sự phân biệt giữa chủ ngữ - vị ngữ không phải luôn luôn như sự đối lập đề - thuyết. Vd, chúng ta có thể so sánh 2 câu dưới đây:
1 John sat in the front seat. 2 In the front seat sat John.
Subject Predicate Predicate Subject
Theme Rheme Theme Rheme
John là chủ ngữ ngữ pháp trong cả 2 câu nhưng là phần đề (theme) trong câu 1 và thuyết (rheme) trong câu 2.
Ta cũng có thể dùng tên gọi khác để chỉ cặp đề - thuyết là nêu – báo (topic – comment).
GRAMMATICAL CONTRASTIVE ANALYSIS
Grammatical CA is often carried out within the domain of units, grammatical classes, grammatical structures, relations, grammatical categories and linguistic means to express these categories.
Halliday (1961):
4 fundamental categories: unit; structure, class, and systems
These 4 categories: universal & sufficient as basis for description of languages
UNIT:
The units of grammar for description of English and any ‘related’ language:
Sentence – clause – phrase – word – morpheme
Each of these units functions as a direct constituent of the next higher unit.
• The two sentences are unit-identical (isomorphic) down to the rank of phrase: now they begin to diverge, the Russian sentence employing four words, the English six. This imbalance is reversed when the morphemes are counted for each sentence, as follows.
• (Russian): on/a docˇi/ta/l/a/e/tu/ knig/u = 10
• (English): She/has/finish/ed/read/ing/this/book = 8
STRUCTURE:
Halliday:
“A structure is thus an arrangement of elements ordered in ‘places’”
The ‘element’ making up the structure of the unit clause in English are the Subject, Predicator, Complement and Adjunct.
Structural element S-S P-P C-C A-A
The cat caught a mouse last night
Con mèo bắt 1 con chuột tối qua
Structural element D-D E-H H-E Q-Q
the green shed outside
cái láng xanh ở ngoài
Note: Q: Determiner, E: Epithet, H: Headnoun & Q: Qualifier
CLASS:
Each class of unit phrase can fulfill a grammatical function in a structural slot in the clause.
E.g. Unit phrases in English, Vietnamese and Russian
Structural element
NP VP NP AdvP
The cat caught a mouse last night
Con mèo bắt 1 con chuột tối qua
Prepositional phrase as S Verb phrase
V London tumano
Ở Luân Đôn có sương mù
Noun phrase as S Verb phrase
London is foggy
SYSTEM:
Systems in a given language offer choices/selections from sets of elements determined by the place which the elements is to occupy in the structure.
Muir (1972):
“Choices”: “the selection of one particular term at one particular place on the chain in preference to another term or other terms which are also possible at that place”
Element NP VP PP
Forms of choice Tigers
A tiger
The tiger live
lives
is living/lives in jungles
near the river
in the jungle
Form of choice Loài cọp
Cọp sống
đang sống trong rừng
gần sông
ở rừng
Differences in choices form members of systems
Languages may differ, not in demanding different structural exponents of identical systems or system-combination choices, but in offering different ranges of options.
E.g. Markers of Category of number in Nouns
English Inikitut Vietnamese
2-way system 3-way system Ø system
1 pen 2 pens 1 iglu 2 igluk 3 iglut 1, 2 ngôi nhà
E.g. Nominal Markers of Categories in Russian vs. English
nominative accusative genitive instrumental Locative dative
dom Ø dom- u domov dom-om dom- e dom- u
The grammatical CA can be executed in the comparison of a given part of speech in two languages to determine the similarities and differences in the general meaning, morphological categories, collocation, syntactic functions. For example, the comparison of grammatical categories of nouns in Vietnamese, English and Russian:
The comparison of grammatical categories of nouns in Vietnamese, English and Russian
The comparison of grammatical categories of verbs in Vietnamese, English and Russian
The comparison of the grammatical categories of adjectives in Vietnamese, English and Russian
WORD ORDER:
The order in which words appear in sentences.
Changes in word order occur due to topicalization or in questions.
Basic word order: unmarked word order
Marked word orders:
To emphasize a sentence element:
E.g. topic-fronting (or topicalization)
O S V
Bill I can see
Adverb Auxiliary Subject Verb Object
Never will I forget her
SYNTACTIC FEATURES OF OBJ. IN ENGLISH & VIETNAMESE
Fronted Object
Vmese Anh Ø muốn gì?
English What do you want?
Prepositional phrase between verb & Object
Đến cuối con đường bạn sẽ thấy ở bên trái một siêu thị
At the end of the street you ‘ll see a super market on your left
Sentence with suppressed subject
Suppressed subject Thức ăn này không ăn được
Suppressed subject This food is inedible
We don’t eat this food
WORDS & EXPRESSIONS
1. Isomorphic/isomorphous (Adj) đồng hình, đẳng cấu
Có hình thức, hình dạng hay cấu trúc tương tự. Một hệ thống được cho là đồng hình với một hệ thống khác nếu có một quan hệ biểu hiện 1:1 biểu lộ các đặc tính của hệ thống này liên hệ với các đặc tính của hệ thống kia. Một quan hệ đồng hình giữa 2 hệ thống nghĩa là chúng có cùng một cấu trúc. Phép đo đếm là cách tìm ra một quan hệ đồng hình giữa các đại lượng và quan hệ giữa các số lượng.
Ví dụ: 2 câu dưới đây
His eyes frightened everybody. (tiếng Anh)
Đôi mắt của nó làm cho mọi người sợ hãi. (tiếng Việt)
Có quan hệ đồng hình 1:1 ở cấp độ câu (sentence) và mệnh đề/cú (clause)
Nhưng khác nhau ở cấp độ từ (word)
Unit level Sentence Clause Phrase Word
His/eyes/frightened/everybody 1 1 2 4
Đôi/mắt/của/nó/làm/cho/mọi/người/sợ/hãi 1 1 2 10
và hình vị (morpheme)
Unit level sentence Clause Phrase Word
His/eye/s/fright/en/ed/every/body 1 1 2 8
Đôi/mắt/của/nó/làm/cho/mọi/người/sợ/hãi 1 1 2 10
2. Morpheme (n) Hình vị
Đơn vị nhỏ nhất có nghĩa của một ngôn ngữ. Một hình vị không thể được chia cắt nhỏ thành các phần từ mà không làm thay đổi hay phá vỡ nghĩa của nó.
Ví dụ: từ kind (trong tiếng Anh) là một hình vị. Nếu phân tích thành kin- và –d, thì kin- có nghĩa khác nghĩa ban đầu. Một số từ chỉ gồm một hình vị, vd: kind, còn một số từ khác có thể gồm hơn một hình vị, vd: từ unkindness gồm có 3 hình vị: thân từ (stem) kind, hình vị tiền tố un-, và hậu tố tạo danh từ -ness. Hình vị có thể có chức năng ngữ pháp. Vd, trong tiếng Anh, hình b=vị -s trong she talks là một hình vị ngữ pháp có chức năng chỉ báo dạng ngôi thức ba số ít ở hiện tại.
3. Structure (n) Cấu trúc
Trong ngôn ngữ học, thuật ngữ này thường chỉ một chuỗi các đơn vị ngôn ngữ được sắp xếp theo một quan hệ nhất định giữa các đơn vị.
Vd: một trong các cấu trúc của một ngữ danh từ có thể là article – adjective – noun, như trong in the friendly ape. Một trong các cấu trúc âm tiết có thể có trong tiếng Anh là CVC (consonant – vowel – consonant), như trong từ concert [kVns@t].
4. Class (n) Lớp loại
Trong ngôn ngữ học, một nhóm các đơn vị ngôn ngữ có chung một đặc điểm nhất định. Vd, trong tất cả các ngôn ngữ từ có thể được nhóm loại thành từ loại (WORD CLASSES) theo cách chúng kết hợp với các từ khác để lập thành cụm từ và câu, cách chúng thay đổi dạng, v.v. Vì vậy, horse,child, tree thuộc về lớp danh từ trong tiếng Anh, và beautiful, noisy, hard thuộc về lớp tính từ.
5. Systemic grammar (n) Ngữ pháp hệ thống
Một trường phái ngữ pháp phân tích dựa trên việc xem ngôn ngữ như là một chuỗi các hệ thống. Mỗi hệ thống là một tập hợp các lựa chọn/khả năng phải được lựa chọn tại một điểm thích hợp trong quá trình tạo một phát ngôn/câu. Vd, trong tiếng Anh, người nói hay người viết chọn giữa các hệ thống như SỐ1 (number): số ít hay số nhiều; THÌ1 (tense): quá khứ, hiện tại hay tương lai; THỨC1 (mood): thức trần thuật (indicative), thức nghi vấn (interrogative), thức mệnh lệnh (imperative), và một số hệ thống khác.
Chẳng hạn, các lựa chọn của câu She jumped
singular, third person, and feminine (for she)
past, active, and action process (for jumped)
6. Transitivity (n) Chuyển tác/khiến tác
Trong NGỮ PHÁP HỆ THỐNG, là một lựa chọn giữa các diễn trình (process) chính có thể được biểu diễn trong một câu:
a là một diễn trình vật lý (physical) hay “vật chất” (material) như trong Fred cut the lawn
b là một diễn trình “tinh thần” (mental) như trong David saw Rosemary.
c là một diễn trình “quan hệ” (relational) như trong This view is magnificent.
Liên quan đến lựa chọn các diễn trình này là:
a sự lựa chọn các tham thể. Một tham thể là một người hay một vật nào đó liên quan đến các diễn trình, vd, trong các vd trên Fred và cỏ, David và Rosemary và
b sự lựa chọn các chu cảnh, vd, David saw Rosemary yesterday/in the garden/by accident.
Các lựa chọn tiếp theo liên quan đến sự chuyển tác sẽ là các vai mà các tham thể đảm nhận trong một diễn trình và cách thức mà các diễn trình, tham thể, và chu cảnh kết hợp với nhau
Theme (n)
7. Functional sentence perspective (n) Quan điểm câu chức năng
also FSP
Một kiểu phân tích ngôn ngữ liên quan đến Trường phái Prague trong việc miêu tả thông tin được phân bố trong câu. FSP đặc biệt quan tâm đến hiệu quả của thông tin đã biết (given) va thông tin mới trong DIỄN NGÔN. Thông tin đã biết (theme: Đề, trong FSP), chỉ thông tin không mới đối với người đọc hay người nghe. Phần Thuyết (Rheme) chi thông tin mới. FSP khác với ngữ pháp truyền thống trong việc phân tích câu bởi vì sự phân biệt giữa chủ ngữ - vị ngữ không phải luôn luôn như sự đối lập đề - thuyết. Vd, chúng ta có thể so sánh 2 câu dưới đây:
1 John sat in the front seat. 2 In the front seat sat John.
Subject Predicate Predicate Subject
Theme Rheme Theme Rheme
John là chủ ngữ ngữ pháp trong cả 2 câu nhưng là phần đề (theme) trong câu 1 và thuyết (rheme) trong câu 2.
Ta cũng có thể dùng tên gọi khác để chỉ cặp đề - thuyết là nêu – báo (topic – comment).
Subscribe to:
Posts (Atom)